Δε θυμάμαι αν ήταν φθινόπωρο ή άνοιξη, πάντως αν και ήταν 06.10 το πρωί έβλεπες καλά έξω. Ο καιρός ήταν ΔΒΔ γύρω στα πέντε μποφόρ και το καράβι μας το τζενεραλάδικο* KRITI GOLD, 21000 τόνων, φορτωμένο γενικό φορτίο από την Βόρειο Ευρώπη κατευθύνονταν προς Νότιο Αφρική, αργοσκαμπανευάζοντας* σε έναν μέτριο και καθόλου ενοχλητικό κυματισμό.
Εμπαίναμε στις διαχωριστικές γραμμές* του Φινιστέρου στην ΒΔ Ισπανία και
ήθελα να παρευρίσκομαι στην γέφυρα όσην ώρα θα ταξιδεύαμε μέσα σε αυτές, γιατί καμιά φορά στο μέρος αυτό συνωστίζονται πολλά καράβια και επιπλέον καμιά φορά σε φωνάζει στο ραδιοτηλέφωνο VHF το Φίνιστερ κοντρόλ που παρακολουθεί με τα ραντάρ του την κίνηση των πλοίων και ήθελα να είμαι εγώ εκείνος που θα μιλούσε μαζί του.
Την εποχή των ιστιοφόρων σκεύθηκα, ένα καράβι με τέτοιον καιρό, θα είχε όλα του τα πανιά ανοιχτά για να εκμεταλλευθεί στο έπακρο την δύναμη του ανέμου και να αυξηθεί όσο γίνονταν περισσότερο η ταχύτητά του, ώστε να φθάσει στον προορισμό του το γρηγορότερο. Τέτοιες ευκαιρίες οι ιστιοπλόοι καπεταναίοι δεν τις άφηναν ανεκμετάλλευτες.
Εκεί που σκεφτόμουν αυτά, τελείως ξαφνικά χωρίς καμία προειδοποίηση και σε χρόνο μηδέν, ο αέρας άρχισε να σφυρίζει τόσο δυνατά, σαν κάποιος να άνοιξε μία στρόφιγγα πεπιεσμένου αέρα. Την ίδια στιγμή άνοιξε η πόρτα του τσάρτ ρούμ γεφύρας (χώρου χαρτών) και εμπήκε μέσα ο θαλαμηπόλος Γιάννης Γιαννιώτης ή Γρίβας από τον Κάλαμο Λευκάδας. Έπιανε δουλειά στις 06.00 η ώρα και ως συνήθως περί τις 06.10 μου έφερνε καφέ, αυτή τη φορά στην γέφυρα που βρισκόμουνα. Το ξαφνικό και άγριο βουητό του ανέμου που τον πήρε απ’ τα μούτρα που λέμε με το που μπήκε στην γέφυρα, τον ξάφνιασε τόσο, που τον άκουσα να ξεφωνίζει με όλη του την δύναμη: τι είν’ ετούτο μωρέεε… κι εκείνη τη στιγμή το μάτι μου έπεσε στον ανεμοδείκτη της γέφυρας. Ξεπερνούσε τα 75 ναυτικά μίλια, με άλλα λόγια τα 12 μποφόρ.
Αυτό το ανεξήγητο οργισμένο ξέσπασμα της φύσης κράτησε 10 λεπτά και κατόπιν ο καιρός συνέχισε ως πριν, λες και δεν είχε συμβεί τίποτε. Στο καράβι μας δεν επροκάλεσε κανένα πρόβλημα. Ο χρόνος των 10 λεπτών δεν ήταν αρκετός για να ξεσηκώσει κύμα, αλλά και το όποιο κύμα εσήκωσε το παρέσυρε με βία και σφυριχτά ο αέρας σαν ανεμόβροχο πάνω από το καράβι. Το κατάβρεξε μόνον δηλαδή και το πρόβλημα για εμάς ετελείωσε εκεί. Απ’ ότι εκατάλαβα το φαινόμενο αυτό ήταν τοπικό που το προκάλεσε κάποια άγνωστη σε όλους μας αιτία. Για τους περισσότερους που παρευρίσκονταν στην γέφυρα εκείνη την ώρα, το φαινόμενο αυτό ήταν κάτι που ήρθε, έφυγε κι εκεί ετελείωσε.
Φάρος στο Ακρωτήριο Φίνιστερ
Εγώ όμως ανάτρεξα λίγο στο παρελθόν και διερωτήθηκα τι θα είχε γίνει εάν στην θέση μας ευρίσκονταν ένα ιστιοφόρο από τα παλιά, που θα ταξίδευε όπως είπαμε πιο πάνω με ολάνοιχτα πανιά. Θα είχε μηδενικό χρόνο για να ελαττώσει την ιστιοφορία του, προκειμένου να μετριάσει το ξέσπασμα της αιολική δύναμης πάνω στα πανιά και κατ΄επέκταση στα κατάρτια του και το ίδιο το σκάφος. Ατυχώς σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι δυνάμεις και οι κοπώσεις είναι τέτοιες, που ακόμη και τα πάντα καλοαρματωμένα κατάρτια (άλμπουρά) τους, δεν την αντέχουν και σπάζουν – τσακίζονται σαν οδοντογλυφίδες. Στη γλώσσα των ναυτικών υπάρχει η φράση: τον εξαλμπούρησε, του έκοψε τα άλμπουρα δηλαδή, τα κατάρτια. Έβγαινε από το στόμα τους με δέος, γιατί σήμαινε τουλάχιστον μεγάλη αβαρία*, αν όχι δυστυχώς και ναυάγιο.
Με λίγο χιουμοριστική διάθεση έρχομαι τώρα εγώ πάλι να αναρωτηθώ, μήπως και κάτι τέτοιες ιστορίες των ναυτικών εβοήθησαν, λίγο άδικα όπως βλέπομε, να επικρατήσει η άποψη ότι έλεγαν πολλά ψέματα κατά τις διηγήσεις τους;
Γλωσσάρι
Τζενεραλάδικο καράβι που μεταφέρει κάθε λογίς εμπορεύματα.
Αργοσκαμπανευάζοντας Το ανέβασμα κατέβασμα της πλώρης του πλοίου λόγω του κυματισμού.
Διαχωριστικές γραμμές Σε κάποια σημεία της γης από τα οποία διέρχονται πολλά πλοία, εχάραξαν διαχωριστικές ζώνες ανά κατεύθυνση, πες μονόδρομους, πάνω στους χάρτες, τις οποίες ακολουθεί υποχρεωτικά κάθε πλοίο, προς αποφυγή διασταυρώσεων και ατυχημάτων.
Αβαρία ναυτικός όρος που σημαίνει ζημιά σε πλοίο ή και πέταμα φορτίου στην θάλασσα (συχνά ηθελημένα προς αποφυγή μεγαλύτερης ζημιάς).