Αφότου η Μεγάλη Βρετανία βρέθηκε σε εμπόλεμη κατάσταση με την Γερμανία στις 03-9-1939 (Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ή ΒΠΠ), οι ανάγκες της σε πρώτες ύλες, καύσιμα, πολεμικό υλικό και τρόφιμα, αυξήθηκαν σε νούμερα τόσο δυσθεώρητα, που οι παραγωγικές πηγές των νησιών της ή τ’ αποθέματα που διέθετε, ήταν αδύνατο να τις καλύψουν για πολύ. Για να επιζήσει και να συνεχίσει να μάχεται, έπρεπε να εισαγάγει περισσότερο από ένα εκατομμύριο τόνους εφόδια την εβδομάδα. [1Α+1Β] Ευτυχώς γι’ αυτήν, υπήρχαν χώρες πατροπαράδοτα φιλικές και με όμοια συμφέροντα προς τα δικά της, όπως η Αμερική, ο Καναδάς, ή η Αυστραλία, καθώς και το πλείστον των αποικιών της, [2Α+2Β] απ’ όπου ημπορούσε να τα εισαγάγει, με τον μεγάλο εμπορικό στόλο όπου διέθετε.[3Α+3Β]
SS Athenia το πρώτο Βρετανικό πλοίο που βυθίσθηκε την πρώτη ημέρα του
Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, ενώ ταξίδευε προς Μόντρεαλ
Εναντίον αυτού του στόλου όμως η Γερμανία εξαπέλυσε μία ανελέητη επίθεση, κάνοντας χρήση οιουδήποτε μέσου διέθετε, στοχεύοντας στην εξουδετέρωσή του και κατ’ επέκταση στον θαλάσσιο αποκλεισμό της Βρετανίας, ώστε η δεύτερη να στερηθεί των εισαγόμενων υλικών και μέσων, που θα της επέτρεπαν την συνέχιση του πολέμου. Η επιτυχία του στόχου της, θα σήμαινε και εξαναγκασμό της Βρετανίας σε συνθηκολόγηση, πριν καν πατήσει Γερμανικό πόδι σε Βρετανικό έδαφος. (4Γ) [4 Α-4Β-4Γ-4Δ]
Την πρώτη κιόλας ημέρα του πολέμου, το Γερμανικό υποβρύχιο U-30 τορπίλισε και βύθισε το επιβατηγό της ATHENIA που ταξίδευε προς Μόντρεαλ του Καναδά.[4Ε] Ήταν η αρχή μιας από τις πιο καταστροφικές και αιματοβαμμένες μάχες του ΒΠΠ. Κράτησε όσο και ο πόλεμος στην Ευρώπη, από την πρώτη ημέρα, μέχρι και την τελευταία του, τις 07 Μαΐου του 1945. Μία ώρα πριν λήξει, στις 10.40 το βράδυ, το Γερμανικό υποβρύχιο U 2336, 31 μίλια έξω από το Εδιμβούργο της Σκοτίας εβύθισε σε μερικά λεπτά μέσα, πρώτα το Νορβηγικό SS Sneland I και αμέσως μετά το SS AVONDALE PARK, τελευταία βορά του αδυσώπητου αυτού πολέμου, που έμεινε στην ιστορία με το όνομα « Η Μάχη του Ατλαντικού». [5]
SS Liscombe Park
Avondale Park το τελευταίο πλοίο που βυθίσθηκε κατά τον ΒΠΠ
(αδελφό πλοίο του SS Liscombe Park)
ΝΗΟΠΟΜΠΕΣ
Η Βρετανία σχεδόν από την αρχή του πολέμου, αλλά και οι σύμμαχοί της μετέπειτα, για να ελαττώσουν τον κίνδυνο που παραμόνευε σε κάθε κίνηση των εμπορικών πλοίων τους, εφάρμοσαν γι’ άλλη μιά φορά την τακτική των νηοπομπών (κονβόυς), εμπειρία με θετικά αποτελέσματα, που απεκόμισαν από τον Α. Παγκόσμιο Πόλεμο (έμπνευση του Αντιπλοιάρχου του Βρετανικού Πολεμικού Ναυτικου Reginald Henderson [39B]). Συγκέντρωναν δηλαδή εμπορικά πλοία τους με ίδιο προορισμό σε κάποιο σημείο και απ’ εκεί εκκινούσαν όλα μαζί, υπό την συνοδεία πολεμικών πλοίων, τα οποία θ΄αναλάμβαναν την προστασία των εμπορικών σε περίπτωση εμφάνισης εχθρικής απειλής. (Εκ των υστέρων συμπεράσματα μας λένε, ότι οι πολεμικές αυτές μονάδες έφεραν με επιτυχία σε πέρας το πλείστον των αποστολών τους, παρά τις σοβαρές αντιξοότητες που αντιμετώπισαν κατά την εκτέλεση του έργου τους.) [6]
ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ
Οι Γερμανοί από την άλλη, ελάβαιναν τα δικά τους μέτρα ή αντίμετρα, όπως θέλεις πες τα. Με χίλια εκατόν πενήντα οχτώ ( 1158 ) νεοναυπηγημένα και ολοένα πιο εξελιγμένης τεχνολογίας υποβρύχια, ενίσχυσαν το ναυτικό τους μέσ’ τον πόλεμο. [7Α +7Β+15Δ]
Διαιρεμένα σύμφωνα με σχέδιο του έμπειρου στον πόλεμο των υποβρυχίων αρχηγού τους, του ναυάρχου Karl Doetniz, σε καλομελετημένους σχηματισμούς, (τις διαβόητες αγέλες των λύκων), καιροφυλακτούσαν σε όλους τους άξονες διελεύσεως συμμαχικών πλοίων και κατά κύριο λόγο στον Βόρειο Ατλαντικό, όπου με μαεστρία εμπλέκονταν ανάμεσα στις διατάξεις τους και τα βύθιζαν ομαδικά. [8Α+8Β+8Γ+8Δ]
Ιδίως τα τρία πρώτα χρόνια του πολέμου, τα υποβρύχια υπήρξαν άκρως καταστροφικά για τον εμπορικό στόλο της Βρετανίας και κατ’ επέκταση για την ίδια. Το μέγεθος του κινδύνου που διέτρεχε ως χώρα, από τον διαρκώς επιδεινούμενο αποκλεισμό της, αποτυπώνει ο πρωθυπουργός της Τσόρτσιλ, σε επιστολή που απηύθυνε στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρούσβελτ, στις 8 Δεκέμβριου 1940. Του γράφει:
«Ο θανάσιμος κίνδυνος της χώρας μας, είναι η σταθερά αυξανόμενη απώλεια θαλάσσιου τονάζ (πλοίων). Ημπορούμε ν’ αντέξομε την συντριβή των κατοικιών μας και την σφαγή του άμαχου πληθυσμού από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, αλλά το αποφασιστικό κριτήριο για το 1941 εναπόκειται στην θάλασσα» (απόδοση στα Ελληνικά δική μου). [12]
Ατυχώς όμως για την Μεγάλη Βρετανία και το 1941 αποδείχθηκε χειρότερο των προηγούμενων χρόνων. Μέχρι τον Σεπτέμβρη, τα 25% επί του συνόλου των πλοίων που διέθετε κατά την έναρξη του πολέμου, ευρίσκονταν στον βυθό της θάλασσας, κυρίως από επιθέσεις Γερμανικών υποβρυχίων. [11]
Επιζώντες του εμπορικού πλοίου «Laconia», βυθίστηκε κατά τη μάχη του Ατλαντικού
12 Σεπτεμβρίου 1942
Αλλά και η χρονιά που ακολούθησε, το 1942, υπήρξε ακόμη πιο καταστροφική. Για την ακρίβεια ήταν η χειρότερη όλου του πολέμου. Σε χίλια εξακόσια εξήντα τέσσερα (1664) – οκ/13Α ανήλθε ο αριθμός των πλοίων που της βύθισαν οι αντίπαλοι. Μαζί με τα πλοία, τις περισσότερες φορές, δυστυχώς χάνονταν και το σύνολο των πληρωμάτων τους. [13Α+13Β+13Γ]. Υστερότεροι απολογισμοί μας λένε, ότι απ’ όλους τους ναυαγούς, μόλις το 8,25% διασώθηκε, ενώ το υπόλοιπο 91,25% «απωλέσθη». Οι αριθμοί αυτοί, μόνον με εκείνους των αεροπορικών δυστυχημάτων ημπορούν να συγκριθούν. [14] - οκ
Σε 2742- οκ/7Α κατ’ άλλους 2828-οκ/8Γ- οκ/9 - ανέρχονται τα συμμαχικά πλοία που βύθισαν τα υποβρύχια του Doetniz σε όλον τον πόλεμο, μεταφορικής ικανότητος 14,7εκατ. τόνων.-οκ/7Β-οκ/9 [9]
Το τίμημα όμως που και οι Γερμανοί κατέβαλαν δεν ήταν αμελητέο. Εφτακόσια σαράντα έξη (746)- οκ/7Α υποβρύχια τους βύθισαν οι σύμμαχοι, παίρνοντας μαζί τους στον βυθό της θάλασσας 28 000 άτομα- οκ/10 - ή το 70% από ένα σύνολο 40 000 ατόμων που τα επάνδρωναν. Είναι η φοβερότερη πρωτιά απωλειών, ανάμεσα σε όλους τους κλάδους των ενόπλων δυνάμεων, όλων των εμπολέμων. [7Α + 10] οκ
(Σε όλον τον πόλεμο, οι Βρετανοί έχασαν 2426 (οκ/15Α) εμπορικά πλοία, 11 331 933 οκ/15Α) τόνων και οι Αμερικανοί 1554 – (οκ/15Γ)- κι αλλού βλέπομε ότι οι Γερμανοί κατά τον πόλεμο εβύθισαν 5150 (οκ/15Δ) συμμαχικά πλοία, εκτοπίσματος 21,57 (οκ/15Δ) εκατομμυρίων τόνων).[15]
Μέσα σ’ αυτόν λοιπόν τον χαμό, αν η Βρετανία δεν έβρισκε τρόπο να αντικαταστήσει τα χαμένα πλοία της και να συνεχίσει ο εφοδιασμός της, με τους αυξανόμενους ρυθμούς που οι ανάγκες του πολέμου επιτακτικά επέβαλαν, η επίτευξη των στόχων της Χιτλερικής Γερμανίας, ήταν θέμα χρόνου και μάλιστα όχι μακρινού. Ήδη τέλη του 1941, αρχές του 1942, τα εφόδιά της, ιδίως σε πετρέλαιο, είχαν φθάσει σε σημείο οριακό [16] και τα ναυπηγεία της, αν και δούλευαν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, αναπλήρωναν μικρό μόνον ποσοστό, των πλοίων που της βύθιζε ο εχθρός.[17]
1Α. Battle of the Atlantic - Wikipedia
1B. David Aris, “HISTORY OF THE LIBERTY’, Oxenholme, Cumbria, January 2007.
2Α. Written by: James Davis, for WW2Ships.com,
‘LIBERTY’CARGO SHIP FEATURE ARTICL, page 4 of 164.
'LIBERTY'CARGO SHIP - World War Two Ships
2B. The British Empire and Commonwealth in World War II:
Selection and Omission in English History Textbooks
Stuart Foster, Institute of Education. University of London, page 7.
2Γ. Mackenzie, Gregory, J. , Naval, Maritime, Australian History and more. Introduction.
3Α. Σωτήριος Χ. Γεωργιάδης, «Συμβολή και θυσίες του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο1939 -1945 ...» Ιστότοπος, Διπλωματικό Περισκόπιο, Αθήνα, 28-6-2010.
3Β. (This glossary compiled by Rhiw.com), “Battle of the Atlantic”, 1940 – 1945, (Glossary),
παράγραφος Convoys
4A. Dr Gary Sheffield, “The Battle of the Atlantic: The U-boat peril”, BBC – HISTORY, 30-3-2011.
4B. Prof. W. Kahan, “File: BlaUboat version dated Sept. 4, 2013, σελίδα 11/39
How Blabber-Mouth German U-Boats got Themselves Sunk in Wor
4Γ. “The History Place TM”, The Defeat of Hitler, Chapter: Battle of the Atlantic,
4Δ. Kennedy Hickman, “World War II: Battle of the Atlantic”, About.com, Military History, ιστότοπος : about education.
Κεφάλαια: Battle of the Atlantic – Background, Battle of the Atlantic – Happy Time, Battle of the Atlantic – Operation Drumbeat, Battle of the Atlantic – Aftermath.
4Ε. Maureen Venzi, “ A Tribute to the Merchant Seamen of World War Two”, part of the “Allied Merchant Navy of WWII” website.
5A. Written by the public, gathered by the BBC, “Eve of V.E. Day – loss of SS Avondale Park”, BBC, 20-5-2005.
6. United States Naval Administration in World War II, History of Convoy and Routing.
7Α. ABOUT FACTS NET Wepons, “German Submarines of World War II”,
7Β.UBOAT .NET, “ U-boat Operations, U-boat force combat strength, What it all came down to: Numbers”
8Α. Hohn Barratt, “ Re-birth of the U-boat” , Military History On Line.com, and amazon.com, 2002.
8Β. Kennedy Hickman, “World War II: Battle of the Atlantic”, About.com, Military History,
8Γ. History Learnig Site, “Battle of the Atlantic”,
8Δ. Dr Gary Sheffield, “ The Battle of the Atlantic: The U-boat peril”, BBC History,
30-3-2011.
9. Michel Thomas Poirier, Commander USN, Chief of Naval Operations Submarine Warfare Diuvision, “Submarine Campaigns of World War II”, κεφάλαιο: Direct Effects, 20 Oct. 1999.
10A. History Articles, The German Kriegsmarine Ships, κεφάλαιο U-Boats, 25-6-2003.
11. Jerome M. O’Connor, “INTO THE GRAY WOLVES DEN”, American Journalists and Authors, The 2001 Award, “Author of the Year” Naval History, U.S. Naval Institute.
12Α. David Aris, “HISTORY OF THE LIBERTY SHIP”, Oxenholme, Cumbria, January 2007.
12B. Ardouin, Alan and Sawyer, L.A. and W.H. Mitchell, “The Liberty Ship” , Lloyd’s of London Press, 1985, κεφάλαιο Battle of the Atlantic.
13Α. History Learning Site, “The Battle of the Atlantic”, 2000 – 2013 History Learning Site.co.uk
13B. HUB PAGES, “Merchant Navy Ships in World War II”,
13Γ. Hughes, Terry and Costello, John, “ The Battle of the Atlantic”, Dial Press, New York, 1977. Battle of the Atlantic Statistics - American Merchant Marine
14. P. Andrews, “ World War II 1939 – 1945, The Unsung Heroes of the Sea”, History of the ANZACs, 1998. The Unsung Heroes of the Sea
15Α. Mike Kemble, “Merchant Navy in World War 2”, Created June 2002, updated April 2013.
15Β. Battle of the Atlantic Statistics (από διάφορες πηγές).
15Γ. USMM Organization, 1998 – 2007, “ U.S. Merchant Ships Sunk in World War II”,
15Δ. Michel Thomas Poirier, Commander USN, Chief of Naval Operations Submarine Warfare Diuvision, “Submarine Campaigns of World War II”, κεφάλαιο: Direct Effects, 20 Oct. 1999.
16Α. Jerome M. O’Connor, “INTO THE GRAY WOLVES DEN”, American Journalists and Authors, The 2001 Award, “Author of the Year” Naval History, U.S. Naval Institute.
16Β. Clay Blair, “Hitler’s U-Boat War: The Hunted 1942 – 45”, Hachette UK, 29 Δεκ. 2011,
Κεφάλαιο: Action in the Middle Atlantic, παράγραφος 6
books.google.gr/books?isbn=0297866222
16Γ. U.S. NAVAL INSTITUTE, “ November 1942; The Month of Decision”, November 2011.
16Δ. Robert C. Fisher 1993, “ We’ll Get Our Own”: Canada and Oil Shipping Crisis of 1942”, παράγραφος 9.
17Α. J.A. Jones/Bill Lee, “ The Liberty Ships of World War II”, Their Union County and Other Carolina Connections, page 4.
17Β. Written by: James Davis for WW2Ships.com, “ Liberty Cargo Ship Feature Article”, May 2004, page 5 of 164 'LIBERTY'CARGO SHIP - World War Two Ships
17Γ. “Battle of the Atlantic”, παράγραφος 5.
Denver-based Flint Whitlock is a frequent contributor to WWII History. He has authored four books and dozens of articles on World War II and is working on a history of American submariners. Running the Gauntlet. WWII History. January 2007
17Δ. Mackenzie J Gregory, “ Ahoy – Mac’s Web Log, Naval, Maritime, Australian History and more” Introduction.
17Ε. “Liberty Ship SS Robert E. Peary built in 4 days, 15 hours, 29 minutes”, παράγραφος 2.
Source: “The Liberty ships of World War Two” published as a Special Edition of The Pointer, USN Armed Guard WWII Veterans, 115 Wall Creek Drive, Rolesville, NC 27571, August 1998 και www.USMM.org